Zümrüt

Zümrüt (Emerald)

Kimyasal Formülü : Be3 (Al,Cr) 2Si6O18

Sertliği : 7,5 - 8

Kristal Sistemi : Hexagonal

3D Kristal Atlas
(animasyonlu model için tıklayın)

Düz Sonlandırmalarında ile Prizmatik Altıgen

Kristal Formlar

Özgül Ağırlığı : 2,68 - 2,73

Kimyasal Grubu : Oksitler

Refraktif İndeks : 1,57-1,58

Yapısal Görünümü : Saydam, yarısaydam

Parlaklığı : Camsı

Çizgi rengi : Beyaz

Rengi : Yeşil veya Koyu Yeşil (Nil Rengi)

Uyumlu Olduğu Unsur : Hava

Uyumlu Olduğu Şakra : Kalp

Uyumlu Olduğu Burç : Boğa, İkizler, Yengeç, Başak

Sembolü Olduğu Hususlar : Sevgi, Bilgelik, Ölümsüzlük, Bereket ve Aşk.

Çıkarıldığı Başlıca Ülkeler : Kolombiya, Zambiya (En Değerlisi), Avusturalya, Brezilya, Pakistan, Afrika, Hindistan, Mısır, Rusya ve USA.

Zümrüt genel olarak granit pegmatit ve metamorfizmaya ugramış mikaşiştlerle beraber bulunur.
Rengi yeşil ile koyu yeşil arasında değişen bir beril çeşididir. Beril minerali oluşurken içine krom oksit almışsa zümrüt adını alır. Zümrüt kendine özgü yeşil rengi ile ünlüdür ve yeryüzünde oldukça nadir görülen beril mineralinin bir çeşididir. Saf beril renksizdir ve bazı elementler eklenene kadar renk ortaya çıkmaz. Zümrüt durumunda, krom ve vanadyum elementleri büyüleyici renginin ortaya çıkmasından sorumlu.Yüzyıldan fazla, değerli taş dünyasında zümrüt kromla renklendirilmiş beril olarak tanımlandı. Brezilya ve Afrika zümrütleri her ikisi, krom ve vanadyum tarafından renklendiriliyor. Birçok taş laboratuvarı Zümrüt’ün rengine sebep olan elementlerin yerine, ana renk yoğunluğuna göre sınıflandırıyor, böylece bütün krom ve vanadyumla renklendirilmiş beriller zümrüt sınıfına giriyorlar. Bazı taş tüccarları hala vanadyum renklendirilmiş berilleri zümrüt olarak kabul etmiyorlar.

Zümrüt cam parlaklığında saydam ve sert bir taştır.Zümrütler arasında yeşilinin tonu çimen yeşili olanlar en değerli olarak kabul edilenlerdir. Açık yeşil ve koyu yeşil tonda olanlar, şeffaf olmayanlar ve lekeli olanlar değerli olarak görülmezler. Kaliteli zümrüdü ayırt etmek uzmanlık işidir. Eski ustaların güneşli bir günde öğleden bir saat kadar önce fazla sayıda zümrüde bakarak arasından değerli olanları seçtikleri bilinmektedir. Değerli olarak ayrılanlar birinci sınıf zümrütler, mücevher olarak kullanılırlar. Kaliteli takılar, tespihler güzel kutular bu zümrütlerden yapılır.

Işığı kırma ve yayma gücü çok yüksek olmayan zümrüt, diğer değerli taşlara oranla fazla parlamaz. Beril mineralinin diğer ünlü alt türleri ; su mavisi rengindeki Akuamarin, sarı renkli Heliodor ve pembe renkli Morganit taşıdır. Onun yeşili bazen nil yeşili, bazen çimen yeşili diye tanımlansa da kendine has bir renktir ve Zümrüt Yeşili diye adlandırılmıştır. Rengi solgun olan zümrütün değeri düşüktür.

Zümrüt genel olarak granit pegmatit ve metamorfizmaya ugramış mikaşiştlerle beraber bulunur.
Damarlar içinde kalsit ve pirit ile beraber oluşmuştur. Saf zümrütler çok nadir bulunmaktadır. Zümrüt kristalleri genellikle başka mineraller ve küçük lekeler içerir. Zümrütte aynı elmas gibi birçok kesim çeşidine sahiptir. Zümrüt’ün bakımı da önemlidir. Belirli aralıklarla rengini geri kazanması ve pürüzsüz yüzeyini geri kazanması için yağlanması gerekmektedir. Çatlak ve kırık olmayanlara çok ender rastlanıldığı için çok fazla değerlidir.

Zümrüt, Elmas, Yakut ve Safir Gibi En Değerli Taşların dördüncüsüdür. En kaliteli zümrüt; saydam, çatlaklığı olmayan ve yeşil rengi derinliği hissedilir şekilde olandır. Zümrüt taşı çatlaklıkların bulunmamasıyla ünlüdür. Çatlaklığı olmayan kusursuz zümrüt nadiren bulunur ve olağan üstü değerli kabul edilir. Çatlaklar yağ ile kapatılarak kusursuz zümrüt gibi piyasaya sürülmektedir. Bu nedenle gerçek zümrüt almak isteyenler az da olsa çatlakların bulunmasına dikkat etmelidir. Zümrüt, şiddetli darbeler sonucunda, iç çatlaklar geliştirebilir veya aşırı ısıya maruz bırakılırsa değişime uğrayabilir. Kuru ve yumuşak kumaşla temizlenmelidir. Temizlenmesinde, kuyumculukta kullanılan ultrasonik temizleyici, sabun, deterjan veya kimyasal temizleyiciler kullanılmamalı, ani ısı değişimlerinden de korunmalıdır. parlaklığını ve berraklığını arttırmak için de sıklıkla aydınlık ortamda tutulmalıdır.

Göz alıcı güzellikte bir yeşil renge sahip olan zümrüt, geçmişte şeytanın cennetten kovulurken alnından düşen ve kutsal kadehteki taşın zümrüt oldu söylenilir. Renginin yeşil olması nedeniyle bu taşın yağmur yağdırdığına inanılırdı. Bazı islam ülkelerinde Zümrütün koruyucu tılsım gücünün bazı ayetler okunarak daha da güçlendirildiğine de rastlanmıştır.

Yunan mitolojisinde Hermes, Venüs için böyle bir tablet oluşturur. Mısırlılar, Thoth'un böyle bir tablete sahip olduğunu söyler. Müslüman yazarlar, Levh-i Mahfuz'un (olan ve olacak herşeyin yazıldığı ilahi levhanın) zümrütten olduğunu belirtirler. Hz. Musa'nın "On Emir" adlı ilahi kuralları zümrüt tablete yazılmış halde tur dağından halka söylenir.

Eski çağlardan beri kıymetli taşlar arasında yer alan ve önem verilen bir taş olmuştur. Kutsal kitaplarda adı geçen değerli taşlar arasındadır. Eski Mısır’da MÖ 1650 yılında işletildiği bilinen bir zümrüt madeni bulunmaktadır. Roma İmparatoru Neron’un güzel bir şekilde yontulmuş zümrüdü uzaktaki cisimleri yakınlaştırmak için mercek gibi kullandığı bilinmektedir. İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi’nde, üzerinde zümrütler kullanılmış değişik eşyalara rastlanmaktadır. Bunların içinde Osmanlı padişahlarından Fatih Sultan Mehmet ve Yavuz Sulta Selim’e ait hançerlerde ve tabanca kabzalarında kullanılmış olan gayet iri zümrütler görülmeye değerdir. Bugün kaliteli zümrüt denildiğinde dünyada ilk akla gelen ülke Kolombiya’dır. Kaliteli zümrütlerin oldukça pahalı olması laboratuar şartlarında sentetik zümrüt üretimini hızlandırmıştır.

Tarih boyunca farklı medeniyetlerde büyülü güçleri dahi olduğuna inanılan Zümrüt, krallık ve hükümdarlık ile özdeşleştirilmiştir. Saltanatın, gücün, kudretin ve zenginliğin simgesi olan Zümrüt günümüzde de çok nadir bulunan ve bu nedenle en değerli taşlardan biri, kimilerine göre de en değerlisi olarak kabul edilir. Kolombiya, Brezilya, Mısır, Pakistan Zümrüü şeklinde birçok farklı türe sahip olduğu düşünülse de, aslında bu türlerin yalnızca “bir tanesi gerçek Zümrüt’tür.”

Dünyanın pahalı aksesuarlarının yapımında kullanılan ve en değerli Zümrüt çeşitleri olarak bilinen Ural Zümrütü, Akşam Zümrütü, Cape Zümrütü veya Brezilya Zümrütü farklı taşlar olduğundan aslında gerçek Zümrüt değildir. “Be3Al2SiO6” kimyasal formülüyle Zümrüt, aslında Beril mineralinin bir türevidir. Bulunması sanılandan çok daha zor olan “Saf Zümrüt”, aslında dünya üzerinde oldukça az kişide bulunmaktadır.

İnsanlar çeşitli takılarda yer alan Zümrüt çeşitlerine yine de büyük bir keyifle takmasına rağmen farklı özelliğe sahip olan taşlar Zümrüt’e benzediği için benzer isimler almıştır zira, Zümrüt kararlı bir kimyasal yapısı olan tek çeşitte görülen bir değerli taş olduğundan herhangi bir “çeşidinin de” olması mümkün değildir. Örneğin; Brezilya Zümrütü olarak bilinen taş aslında Turmalin, Cape Zümrütü aslında Prehnittir, Ural Zümrütü’yse Grena, Akşam Zümrütü olarak bilinen ve birçok insanın hayranlıkla baktığı taş da Peridot’tur.

Diğer sahte zümrüt adları şunlardır:

Afrika Zümrüt - Yeşil Florit
Bohemian Zümrüt - Yeşil Florit
Cape Zümrüt - Prehnit
Kongo Zümrüt - Diyoptaz
Emeraldin - Kalsedon yeşil boyalı
Emeraldite - Yeşil Turmalin
Akşam Zümrüt - Peridot
Hint Zümrüt - Kuvars veya Kalsedon yeşil boyalı
Lithia Zümrüt - Hiddenite
Maskot Zümrüt - Zümrüt çiftli
Gece Zümrüt - Peridot
Oryantal Zümrüt - Yeşil Safir
Güney Afrika Zümrüt - Yeşil Florit
Tecla Zümrüt - Zümrüt çiftli
Traansvaal Zümrüt - Yeşil Florit
Ural Zümrüt - Demantoid Granat

Zümrüt’ün ışığı yansıtma özelliği çok düşük olduğu için diğer birçok değerli taşa göre oldukça mat ve donuk bir dış görünüşe sahiptir. Kendine has rengi ile yeşil rengin bir tonuna da isim veren bu değerli taş, 7,5 sertlik derecesi ile Elmas ve Yakut gibi taşların hemen altında yer alır. Sertlik skalasında en yüksek değerle dünyanın en sert değerli taşı olarak kabul edilen Elmasın 10 değerine sahip olduğu düşünüldüğünde, 7,5 değeri ile Zümrüt’ün de ne kadar sert bir yapıya sahip olduğu daha iyi anlaşılır. Zümrüt oluşumu süresince birçok farklı mineralde işleme dahil olduğundan Zümrütlerin yapısında lekeler görülür. Bu nedenle saf halde “Be3Al2SiO6” formülüne sahip olan Zümrüt bulmak, oldukça düşük bir ihtimaldir.

Benzer taşlar Yeşil renk genellikle koyu yeşil ve Krom Diyopsit daha yumuşaktır. Tsavorite Emerald ile karışabilir, ancak optik özellikleri farklıdır.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Jeoloji Çevre
Nerede bulunur: Zümrüt metamorfizmadan da magma ile ilişkili olan ve hidrotermal işlemleri ile meydana getirilir.
Mevduat pegmatitlerde ile, kireçtaşlarının biyotit şist, kil şeyl, bulunur. Madencilik zümrüt, küçük damarlar içine
veya boşlukların duvarlarında büyüdü ev sahibi kaya, neredeyse olduğunu. Alüvyal plaserleri zümrüt yoğunluğu
kuvars ki yakın yaklaşık gelmek çok olası.Bu nedenle, nadir ikincil mevduat çoğunlukla hava ile oluşturulmaktadır.

TÜRKİYE'DE ZÜMRÜT VAR MIDIR ?

Kaynak: Tarih Hazinesi Dergisi, aralık 1950.

Çok ilginç yazılar var bu dergide… Öylesine sararmış ki yaprakları, insan çevirmeye korkuyor. Minicik minicik de yazmışlar, herhalde ne kadar çok bilgi aktarırlarsa o kadar hizmet yapacaklarını biliyorlar ve amaçları bu. Günümüzün bol boyalı, koca puntolu dergilerine ve gazetelerine hiç mi hiç benzemiyor. Gerçekten bir tarih hazinesi. Adamlar ciddi ciddi arşivlerde çalışmalar yapmışlar ve bunları yayımlamışlar… Fırsat oldukça sizlerle buradan birşeyler paylaşacağım… Öğrenecek öyle çok şey var ki!…

Gelelim konumuza, şimdi yazıyı aynen aktarıyorum:

“Türkiye topraklarının üstü gibi altı da zengin hazinelerle, payansız servetlerle doludur. İki saır evveline kadar dünyada detavül eden altın ve gümüşün çoğu bu topraklarda çıkmıştı. Bu madenlere Türkün alın teri karışmıştı. En zengin bakır madeni bizdedir. Maden kömürü damarlarımız yurdun iktisadiyatına parlak bir istikbal vaadediyor. Petrollerimiz henüz yedi kat yerin karanlığında çöreklenmiş yatıyor. Krom, tütya, kurşun, simli kurşun, manganez, demir, zımpare, platin, linyit, pırit, cinko, boksit, barit, akr, kehribar gibi madenlerimiz de çok zengindir. Bunlar biliniyordu. Biz topraklarımızda, şimdiye kadar bilinmeyen fevkalade kıymetli iki madenin daha bulunduğunu bu sütunlarda geniş muhite ve dünyaya ilan ediyoruz:

Zümrüt ve yeşim taşı madenleri…

Evet dünyanın en zengin zümrüt madeni bizdedir.Topkapı sarayının Defterhane hazinesinde padişahların mühürleri ile mühürlü olarak cumhuriyet devrine kadar gelen ve bayrak gibi mukaddes tutulan defterlerden artakalanlar Başbakanlık arşivine devredilmişti. Burada 438 tapu sıra numarasına kaydedilen, Kanuni’nin veziriazamı Pojagalı Frenk İBrahim Paşanın Sadrazamlığı zamanında yapılan bu Anadolu eyaleti tahrir defterinin 20.inci sayfasından öğrendiğimize göre Sivrihisarda Padişahın haslarından zengin bir zümrüt madeni vardı. Bu maden Osmanlıların Mısırın saidinde (1) ve Habeş sınırları üzerinde işlettikleri zümrüt madeninden çok zengin idi. Tahminlere göre saraydaki zümrütlerin bir çoğu buradan çıkarılmıştı.

Yeşim de zümrüt kadar kıymetli bir maddedir. Başbakanlık arşivinde 58 numaralı Mühime defterinin 172 sıra numarasında kayıtlı 7 cumadel ahire 993 tarihinde Üçüncü Sultan Murat tarafından Aksaray Kadısına yazılan bir hüküm Tokat yakınındaki Araz köyünde Yeşim taşı bulunduğunu öğretmektedir. Üçüncü Murat zamanında buradan İstanbula saraya bir çok yeşim getirildiği anlaşılmaktadır. ”

Bu kategoride henüz ürün Yok.

Devam